6 cách lựa chọn cát trong xây dựng không phải ai cũng biết

Cát là vật liệu quan trọng nhất để tạo nên một ngôi nhà. Nếu cái răng cái tóc là vóc con người thì cát cũng tương tự như vậy đối với một ngôi nhà. Vì vậy đây là thứ ta cần chọn lựa thật kỹ để tạo ra một mái ấm vững chắc. Bài viết dưới này sẽ tiết lộ 6 cách lựa chọn cát trong xây dựng mà không phải ai cũng biết!

1. Điều cần biết về cát xây dựng

Cát đóng vai trò thiết yếu trong việc xây dựng nhà cửa. Nếu tường xuất hiện các vết rạn nứt nhỏ hay cạnh tường, cạnh cột dễ bị vỡ, nguyên nhân chủ yếu đến từ loại cát sử dụng. Việc lựa chọn cát ít tạp chất và bụi bẩn sẽ giúp bạn hoàn thiện ngôi nhà tốt nhất. Ngược lại, nếu chọn phải cát chứa nhiều tạp chất và bụi bẩn, bạn sẽ mất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc để loại bỏ chúng trước khi xây dựng. 

Tuy các phương pháp sàng lọc thủ công chỉ giải quyết được một phần, để đảm bảo cát xây dựng sạch hoàn toàn, cần có nhà máy với quy trình rửa và trộn cát chuyên nghiệp. Lưu ý, không nên dùng cát biển để xây nhà vì muối mặn trong cát biển sẽ gây ăn mòn các công trình bê tông có cốt thép.

2. 6 cách lựa chọn cát trong xây dựng nhanh nhất

Kiểm tra bằng tay

Lấy một nắm cát rồi nắm chặt, sau đó mở tay ra. Nếu tay bạn dính bụi, bẩn, bùn thì đó là dấu hiệu cát bẩn. Cát chất lượng là loại không chứa bụi bẩn, đất sét, mica, vỏ sò. Nếu phải dùng cát này vì lý do kinh phí, cần sàng lọc kỹ trước khi sử dụng.

Kiểm tra bằng nước

Thả cát vào nửa bình thủy tinh, cát sẽ lắng xuống dưới, còn bùn bẩn sẽ nổi lên trên, giúp bạn kiểm tra hàm lượng bẩn trong cát. Nếu hàm lượng bùn và bẩn vượt quá 3% tổng lượng cát thì cần làm sạch và sàng lọc trước khi sử dụng.

Tránh cát nhiễm phèn và nhiễm mặn

Không nên sử dụng cát nhiễm phèn hoặc nhiễm mặn trong bê tông và xây thô. Cát nhiễm dầu mỡ sẽ làm nước có váng, cát nhiễm phèn sẽ làm nước có màu vàng.

Kinh nghiệm mua cát

Chọn cát đúng mục đích sử dụng:

• Cát hạt lớn dùng để đổ bê tông.
• Cát hạt trung để xây và tô tường.
• Cát hạt mịn dùng để san lấp nền móng.

Chọn đơn vị cung cấp gần công trình

Lựa chọn những đơn vị gần với công trình để giảm thiểu lượng cát bị rơi vãi, tránh thiếu hụt khối lượng.

Chọn nhà cung cấp uy tín

Lựa chọn đơn vị cung cấp vật liệu xây dựng lâu năm, uy tín và có nhiều loại sản phẩm. Họ sẽ tư vấn và cung cấp vật liệu tốt nhất và phù hợp nhất cho công trình của bạn.

3. Phân biệt các loại cát trong xây dựng

3.1. Cát xây tô

Cát xây tô thường có màu nâu sẫm, gần với màu đen hoặc xám, hạt mịn và sạch, không lẫn tạp chất. Loại cát này được dùng trong việc xây trát và ốp lát các công trình dân dụng, đóng vai trò quan trọng như là phần da thịt của các công trình xây dựng, đặc biệt là nhà cửa.

Các chỉ tiêu cơ – lý dành cho cát xây tô:

• Mô đun độ lớn: Tối thiểu là 0.7, càng lớn càng tốt.
• Hàm lượng muối gốc sunphat, sunphit: Không vượt quá 1% tổng khối lượng.
• Hàm lượng chất bùn đất, hữu cơ: Không vượt quá 3% khối lượng tổng thể.
• Sỏi có đường kính từ 5-10mm: Không được phép có.
• Tạp chất dạng cục, sét và á sét: Không được phép tồn tại trong cát xây tô.

Sử dụng cát xây tô giúp hoàn thiện công trình, tạo bề mặt đẹp và mang lại tính thẩm mỹ cao cho các công trình xây dựng.

3.2. Cát vàng

Cát vàng có màu vàng đặc trưng, với cỡ hạt từ 1,5-3mm, thường được sử dụng để đổ bê tông do không lẫn tạp chất và tuân theo các tiêu chuẩn thành phần hóa học. Dù có thể dùng cát vàng để xây, nhưng nhược điểm là tăng chi phí và tường sẽ mau khô cứng. Tuy nhiên, không nên dùng cát vàng để trát vì sẽ làm bề mặt tường xù xì, thiếu thẩm mỹ khi sơn, khác với cát xây tô. Cát vàng thích hợp nhất để đổ bê tông, đổ giằng, và cột nhà, đảm bảo độ cứng chắc.

Các chỉ tiêu cơ – lý dành cho cát bê tông:

• Mô đun độ lớn:Từ 2,0 đến 3,3.
• Màu sắc: Có thể nhận biết bằng mắt thường với màu vàng đặc trưng.
• Độ sạch: Không lẫn tạp chất, đảm bảo độ sạch.
• Hàm lượng muối gốc sunphat, sunphit: Không quá 1% khối lượng.
• Hàm lượng sỏi (5-10mm): Không quá 5% khối lượng.
• Hàm lượng mica: Không lớn hơn 1% theo khối lượng.

Khi xây dựng nhà ở, chỉ cần dùng mắt thường để phân biệt. Nếu cỡ hạt cát không đạt yêu cầu, có thể dùng sàng để chọn lọc cỡ hạt mong muốn, giúp loại bỏ tạp chất và đảm bảo chất lượng cát. Khi trộn bê tông, cát vàng cần được sàng lọc và rửa sạch trước khi nhào trộn với hỗn hợp bê tông. Việc sử dụng cát phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng bê tông và độ bền của công trình. Đặc biệt, sử dụng cát mịn thay vì cát hạt to để đổ bê tông có thể giảm cường độ bê tông tới 30%, vì vậy cần phân biệt rõ giữa cát bê tông hạt to và cát mịn để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho ngôi nhà của bạn.

3.3. Cát san lấp

Cát san lấp, tuy có bề ngoài giống cát đen, nhưng hạt không đều và lẫn nhiều tạp chất, có màu xám. Loại cát này thường được sử dụng để san lấp nền móng, giúp công trình trở nên vững chắc hơn và ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố tự nhiên. Vì cần sử dụng với khối lượng lớn, cát san lấp có giá thành tiết kiệm, giúp giảm chi phí thi công và xây dựng.

Cần lưu ý, tuyệt đối không sử dụng cát biển trong xây dựng công trình do độ mặn trong cát sẽ gây ăn mòn cho các công trình có cốt thép, không đảm bảo an toàn.

Các chỉ tiêu cơ – lý dành cho cát lấp:

• Yêu cầu về độ sạch: Là yếu tố quan trọng nhất cần quan tâm.
• Lớp đệm cát: Sử dụng hiệu quả cho các lớp đất yếu ở trạng thái bão hòa nước (sét nhão, sét pha nhão, cát pha, bùn, than bùn…) với chiều dày các lớp đất yếu nhỏ hơn 3m.
• Giá thành: Cát san lấp có giá rẻ nhất so với các loại cát xây dựng khác. Đây là loại cát đen mịn, nhưng hạt không đồng nhất và có thể lẫn một vài tạp chất.

Sử dụng cát san lấp giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo nền móng vững chắc cho công trình của bạn.

Trên đây là 6 cách lựa chọn cát trong xây dựng cho các gia chủ đang có ý định xây nhà. Mong rằng bài viết trên đã giúp gia chủ đưa ra được các lựa chọn phù hợp với nhu cầu của mình.